Tarım arazileri betonlaşmaya devam ediyor. Şanlıurfa’da özellikle verimli toprakların bulunduğu tarım arazileri birer beton yapılara dönüşüyor.
Verimli tarım arazilerinde yapılaşma çalışmaları hız kesmiyor. Şanlıurfa genelinde verimli tarım arazileri son 20 yıl içerisinde birer birer betonarmeye dönüşmeye başladı. Birçok verimli toprak üzerinde yerleşim alanları ve benzeri betonarme alanlar bulunuyor.
“Tarım arazilerini betonlaştıran politikalar had safhada. Çiftçi ektikçe para kazanmak yerine borca giriyor. Dolayısıyla üretimden çekiliyor ve artık tarımda kullanılmayan bu alanlara sanayi tesisleri gibi betonlar dikiliyor. Devletin koruması gereken arazileri maalesef sivil toplum örgütleri korumaya çalışıyor ve adeta hukuk bürosu gibi çalışmaya başladık.
Bütün ziraat uzmanlarının sürekli yaptığı uyarılara rağmen, her yıl yüzlerce dönüm ekilebilir tarım arazisi azalıyor. Şanlıurfa’nın ekonomisine can damarı olan tarım arazileri, betonarmeye kurban edilerek yok oluyor. Konu hakkında bir süre önce CHP İstanbul milletvekili Mahmut Tanal, bir açıklama yapmış ve toprak politikalarının tarım alanları zor durumda bıraktığını söylemişti. Vekil Tanal, kendi sosyal medya hesabından verileri açıklamış ve ; “Şanlıurfa’da tarım alanı toplamı; 2004 yılında 11 milyon 968 bin 70 dekar iken; 2019 yılının sonuna kadar 1 milyon 238 bin 818 dekar azalarak; 10 milyon 729 bin 252 dekara düşmüştür. “İnsan için tarım, öncelikle “yiyecek” daha sonra da “ham madde” üretimi demektir. Toprağa nasıl davranırsak, kendimize de öyle davranmış oluruz. Toprak =Hayat. Tarımsal toprak alanını azaltmak demek yaşamsal hayat alanlarımızı azaltmak anlamına gelir. Tarım bağımsızlık demektir.” şeklinde açıklamasıyla tarım arazilerinin ne denli önemli olduğuna dikkat çekmişti.
Tarım arazilerinin aynı zamanda kullanım şartlarının belli olduğu ve izinli veya izinsiz tarım arazileri üzerinde hiçbir çalışma yapılamayacağı ve bu nedenle tarım arazilerinde olası bir yapılaşmaya cezai işlemler uygulanacağı bilinmekte.
Mutlak tarım arazilerinde yapılaşma şartları!
Mutlak tarım arazileri, Bitkisel üretimde; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı olmayan, topografik sınırlamaları yok veya çok az olan; ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan, hâlihazır tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla kullanıma elverişli olan arazilerine mutlak tarım arazisi deniyor.
Mutlak tarım arazilerinde yapılaşma şartları 19 Temmuz 2005 tarihinde 25880 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında açıklanıyor.
Kanun gereğince, mutlak tarım arazisi, tarımsal üretim amacı dışında kullanılamıyor. Ancak Bakanlığın uygun görmesi halinde ve belli koşullar altında ihtiyaca yönelik yapılar yapılabiliyor.
Tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı
MADDE 13. — Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri tarımsal üretim amacı dışında kullanılamaz. Ancak, alternatif alan bulunmaması ve Kurulun uygun görmesi şartıyla;
a) Savunmaya yönelik stratejik ihtiyaçlar,
b) Doğal afet sonrası ortaya çıkan geçici yerleşim yeri ihtiyacı,
c) Petrol ve doğal gaz arama ve işletme faaliyetleri,
ç) İlgili bakanlık tarafından kamu yararı kararı alınmış madencilik faaliyetleri,
d) Bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış plân ve yatırımlar,
İçin bu arazilerin amaç dışı kullanım taleplerine, toprak koruma projelerine uyulması kaydı ile Bakanlık tarafından izin verilebilir.
Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri dışında kalan tarım arazileri; toprak koruma projelerine uyulması kaydı ile valilikler tarafından tarım dışı kullanımlara tahsis edilebilir.
Tarımsal amaçlı yapılar için, projesine uyulması şartıyla ihtiyaç duyulan miktarda her sınıf ve özellikteki tarım arazisi valilik izni ile kullanılır.
Birinci fıkranın (c) ve (ç) bentleri kapsamında izin alan işletmeciler, faaliyetlerini çevre ve tarım arazilerine zarar vermeyecek şekilde yürütmekle ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler.
Bu madde kapsamında valiliklerce verilen kararlara yapılan itirazlar, Bakanlık tarafından değerlendirilerek karara bağlanır. Tarım arazilerinin korunması ve amaç dışı kullanımına dair uygulamaların usûl ve esasları tüzükle düzenlenir.
